Welke alternatieve werkvormen zijn er voor biologen na de DBA-wetgeving?

Bioloog Vacature
Gepubliceerd op: 17-10-2025
Auteur: Agata Tracz

Na de invoering van de Wet DBA zijn er verschillende alternatieve werkvormen beschikbaar voor biologen die voorheen als zzp’er werkten. Tijdelijke loondienst, detachering en hybride constructies bieden toegang tot overheidsprojecten terwijl flexibiliteit behouden blijft. Deze alternatieven helpen biologen en ecologen om hun carrière voort te zetten ondanks de nieuwe regelgeving.

Wat is de DBA-wetgeving en hoe beïnvloedt deze biologen?

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) bepaalt wanneer een arbeidsrelatie als werknemerschap of zelfstandigheid wordt beschouwd. Voor biologen betekent dit dat veel overheidsprojecten niet meer toegankelijk zijn als zzp’er vanwege strikte toetsing op gezagsverhouding en instructies.

De wet heeft grote impact op biologen en ecologen die voorheen projectmatig werkten voor gemeenten, provincies en adviesbureaus. Veel opdrachten in de milieusector vereisen nu een dienstverband omdat sprake is van leiding en toezicht door de opdrachtgever.

Voor biologen die gespecialiseerd zijn in ecologisch onderzoek, vergunningverlening of natuurbescherming betekent dit een fundamentele verandering in hun werkwijze. De toegang tot interessante overheidsprojecten is beperkt geworden, terwijl deze juist een belangrijk deel van hun werkgebied vormden.

Welke alternatieve werkconstructies zijn er beschikbaar voor biologen?

Biologen kunnen kiezen uit tijdelijke loondienst, detachering, hybride constructies en vaste aanstellingen. Elke werkvorm heeft specifieke voor- en nadelen afhankelijk van de persoonlijke situatie en carrièredoelen van de bioloog.

Tijdelijke loondienst biedt toegang tot overheidsprojecten met sociale zekerheid, maar minder ondernemingsvrijheid dan zzp-werk. Detachering combineert projectmatig werken met werknemersrechten en is geschikt voor opdrachten met vaste start- en einddatum.

Hybride constructies maken het mogelijk om deels in loondienst en deels als zzp’er te werken. Dit geeft flexibiliteit om verschillende typen opdrachten aan te nemen. Vaste aanstellingen bieden zekerheid maar minder variatie in projecten en werkgevers.

De keuze hangt af van factoren zoals gewenste zekerheid, variatie in werk, financiële overwegingen en de behoefte aan autonomie in de uitvoering van biologisch onderzoek.

Hoe werkt detachering voor biologen in de praktijk?

Bij detachering heeft de bioloog een tijdelijk dienstverband met een detacheerder voor de duur van een specifieke opdracht. De detacheerder fungeert als werkgever, terwijl de bioloog bij de opdrachtgever (gemeente, provincie, adviesbureau) het werk uitvoert.

Het proces start met het matchen van een bioloog aan een concrete opdracht. Na akkoord wordt een tijdelijk contract afgesloten met vaste start- en einddatum. De bioloog krijgt dezelfde arbeidsvoorwaarden als vergelijkbare medewerkers van de opdrachtgever, inclusief salaris en secundaire voorwaarden.

Tijdens de opdracht blijft de detacheerder verantwoordelijk voor salarisadministratie, verzekeringen en andere werkgeversverplichtingen. De bioloog rapporteert inhoudelijk aan de opdrachtgever maar heeft een arbeidscontract met de detacheerder.

Na afloop van de opdracht eindigt het dienstverband automatisch. Dit verschilt van directe aanstelling omdat er geen langdurige binding is en de constructie specifiek gericht is op projectmatige opdrachten in de milieusector.

Wat zijn de voordelen van tijdelijke loondienst voor biologen?

Tijdelijke loondienst geeft biologen toegang tot overheidsprojecten die niet meer beschikbaar zijn voor zzp’ers, terwijl een deel van de flexibiliteit behouden blijft. Het biedt werknemersrechten zonder langdurige binding aan één werkgever.

De sociale zekerheid is beter geregeld dan bij zzp-werk, met recht op werkloosheidsuitkering, ziekteverlof en vakantiedagen. Biologen hoeven zich geen zorgen te maken over btw-administratie, verzekeringen of pensioenpremies.

Financieel kan tijdelijke loondienst aantrekkelijk zijn door de inlenersbeloning, waarbij biologen dezelfde voorwaarden krijgen als vaste medewerkers van de opdrachtgever. Dit betekent vaak een voorspelbaar inkomen zonder de onzekerheden van zzp-werk.

Ten opzichte van traditioneel zzp-schap is er minder administratieve last en meer zekerheid. Vergeleken met vaste aanstellingen blijft de mogelijkheid bestaan om gevarieerde projecten bij verschillende opdrachtgevers uit te voeren.

Hoe vind je de juiste werkvorm als bioloog na de DBA-wetgeving?

De juiste werkvorm kies je op basis van je behoefte aan zekerheid, variatie en autonomie. Overweeg je huidige situatie, toekomstplannen en de typen projecten waar je aan wilt werken bij het maken van deze keuze.

Voor biologen die waarde hechten aan gevarieerd projectwerk en contact met verschillende opdrachtgevers is detachering of tijdelijke loondienst vaak geschikt. Wie meer zekerheid zoekt kan beter kiezen voor een vaste aanstelling bij een adviesbureau of overheidsorganisatie.

Hybride constructies zijn interessant voor ervaren biologen die deels zelfstandig willen blijven werken maar ook toegang willen tot overheidsprojecten. Dit vereist wel goede planning en administratie van verschillende werkvormen.

Bij het zoeken naar geschikte werkgevers is het belangrijk om te kiezen voor partijen die de milieusector begrijpen en ervaring hebben met biologen en ecologen. Gespecialiseerde recruitment partners kunnen helpen bij het vinden van passende opdrachten en het navigeren door de verschillende constructies.

Wij begeleiden ervaren biologen bij het vinden van de juiste werkvorm en passende opdrachten. Of je nu kiest voor detachering, tijdelijke loondienst of een hybride constructie, onze focus ligt op het realiseren van een goede match tussen jouw expertise en ambities en de beschikbare mogelijkheden in de milieusector. Voor een vrijblijvend gesprek over jouw situatie kun je je hier inschrijven. Ook kun je actuele kansen bekijken die beschikbaar zijn voor ervaren biologen.

Frequently Asked Questions

Hoe lang duurt het om van zzp'er over te stappen naar tijdelijke loondienst?

De overgang kan binnen 2-4 weken gerealiseerd worden, afhankelijk van de beschikbare opdrachten en administratieve procedures. Het is belangrijk om tijdig te starten met oriënteren op alternatieven, zodat je niet zonder werk komt te zitten. Veel detacheringsbureaus hebben een database met kandidaten en kunnen snel schakelen bij passende opdrachten.

Wat gebeurt er met mijn pensioenopbouw als ik wissel tussen verschillende werkvormen?

Bij tijdelijke loondienst en detachering bouw je pensioen op via de werkgever, net als bij vaste aanstellingen. Als zzp'er was je zelf verantwoordelijk voor pensioenopbouw. Het is verstandig om je pensioenopbouw goed bij te houden en eventuele gaten op te vullen via vrijwillige voortzetting of eigen voorzieningen.

Kan ik nog steeds mijn eigen specialisatie behouden bij deze alternatieve werkvormen?

Ja, detacheringsbureaus en werkgevers zoeken juist biologen met specifieke expertise in bijvoorbeeld flora & fauna onderzoek, natuurbescherming of vergunningverlening. Je specialisatie wordt vaak de basis voor matching met passende opdrachten. Het is zelfs mogelijk om je specialisatie verder te ontwikkelen door gevarieerde projecten bij verschillende opdrachtgevers.

Wat zijn de belangrijkste valkuilen bij het kiezen van een detacheerder?

Let op detacheerders zonder ervaring in de milieusector, onduidelijke contractvoorwaarden, of partijen die beloven wat niet mogelijk is onder de DBA-wetgeving. Kies voor gespecialiseerde bureaus die transparant zijn over kosten, arbeidsvoorwaarden en hun netwerk van opdrachtgevers. Vraag altijd naar referenties van andere biologen.

Hoe zit het met mijn btw-nummer en kvk-inschrijving als ik overstapt?

Bij volledige overgang naar loondienst kun je je btw-nummer en kvk-inschrijving opheffen. Bij hybride constructies houd je beide aan voor je zzp-activiteiten. Let op dat je binnen 3 maanden na stoppen je btw-nummer moet opheffen bij de Belastingdienst om problemen te voorkomen.

Is het mogelijk om later weer terug te keren naar volledig zzp-werk?

Ja, maar houd rekening met veranderde marktomstandigheden en de DBA-wetgeving. Overheidsprojecten blijven moeilijk toegankelijk als zzp'er. Private opdrachtgevers en echte ondernemersactiviteiten zijn wel mogelijk. Het is verstandig om je netwerk en expertise breed te houden voor toekomstige flexibiliteit.

Welke documenten en informatie heb ik nodig om te starten met detachering?

Je hebt je cv, diploma's, relevante certificaten, uittreksel basisregistratie personen (BRP), en eventuele referenties nodig. Ook wordt vaak gevraagd naar een verklaring omtrent gedrag (VOG) voor overheidsprojecten. Zorg dat je portfolio met uitgevoerde projecten up-to-date is, dit helpt bij het matchen met geschikte opdrachten.