Hoe beïnvloedt de DBA-wet bioloog ZZP’ers?

Bioloog Vacature
Gepubliceerd op: 21-10-2025
Auteur: Agata Tracz

De DBA-wet beperkt zelfstandige biologen aanzienlijk in hun toegang tot overheidsprojecten door strengere regels rond schijnzelfstandigheid. Veel zzp’ers in de ecologie- en milieusector kunnen niet meer rechtstreeks werken voor overheden en publieke organisaties, wat hun inkomsten en werkgelegenheid direct raakt. Gelukkig bestaan er praktische alternatieven zoals detachering en tijdelijke loondienstconstructies die biologen weer toegang geven tot betekenisvol overheidswerk.

Wat is de DBA-wet en waarom raakt deze biologen zo hard?

De Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) wet stelt strengere eisen aan zelfstandige werkrelaties om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Voor biologen betekent dit dat veel traditionele zzp-opdrachten bij overheden nu als arbeidsrelaties worden beschouwd, waardoor directe samenwerking niet meer mogelijk is.

Biologen werken vaak langdurig aan specifieke projecten binnen overheidsorganisaties, waarbij zij geïntegreerd raken in de dagelijkse werkprocessen. Deze werkwijze valt nu onder de definitie van leiding en toezicht volgens de DBA-wet. Overheden zijn terughoudend geworden met het inhuren van zelfstandige biologen vanwege het risico op naheffingen en boetes.

De wet raakt biologen extra hard omdat veel ecologische projecten plaatsvinden binnen de publieke sector. Natuuronderzoek, vergunningverlening en milieumonitoring zijn grotendeels overheidsactiviteiten. Biologen die jarenlang als zzp’er werkten voor provincies, gemeenten en waterschappen, zien hun werkgelegenheid plotseling verdwijnen.

Welke concrete gevolgen heeft de DBA-wet voor bioloog zzp’ers?

Bioloog zzp’ers ervaren directe toegangsproblemen tot overheidsprojecten die voorheen hun kernmarkt vormden. Veel opdrachten zijn weggevallen omdat opdrachtgevers het risico van schijnzelfstandigheid niet willen lopen. Dit leidt tot inkomstenverlies en onzekerheid over toekomstige werkgelegenheid.

De veranderingen dwingen biologen tot aanpassing van hun werkwijze. Waar zij eerder flexibel konden inspringen op verschillende projecten, moeten zij nu zoeken naar alternatieve constructies. Sommige biologen overwegen terugkeer naar loondienst, terwijl anderen hun focus verleggen naar private opdrachtgevers.

Ecologen en andere milieuprofessionals merken dat aanbestedingsprocedures complexer zijn geworden. Overheden schrijven opdrachten anders uit, vaak met voorkeur voor detacheringsbureaus in plaats van directe zzp-contracten. Dit vergroot de afstand tussen professional en opdrachtgever, wat de persoonlijke werkrelatie kan beïnvloeden.

De administratieve lasten zijn toegenomen doordat biologen nu verschillende werkvormen moeten combineren. Hybride constructies waarbij professionals deels zzp en deels in loondienst werken, vereisen meer planning en juridische kennis.

Hoe kunnen biologen nog steeds werken aan overheidsprojecten ondanks de DBA-wet?

Tijdelijke loondienstconstructies via gespecialiseerde detacheringsbureaus bieden biologen weer toegang tot overheidsprojecten. Deze constructie voldoet aan de DBA-eisen omdat er sprake is van een formele arbeidsrelatie, terwijl de flexibiliteit grotendeels behouden blijft.

Detachering werkt opdrachtgericht met vaste start- en einddata. Biologen krijgen een tijdelijk contract voor de duur van een specifiek project, waarna zij weer beschikbaar zijn voor nieuwe opdrachten. Deze werkwijze combineert de voordelen van zelfstandigheid met de juridische zekerheid van loondienst.

Hybride werkvormen maken het mogelijk om verschillende projecten te combineren. Biologen kunnen voor DBA-gevoelige overheidsopdrachten via detachering werken, terwijl zij andere projecten als zzp’er uitvoeren. Deze flexibiliteit helpt bij het opbouwen van een gevarieerd portfolio.

Sommige biologen kiezen voor samenwerking met adviesbureaus die wel toegang hebben tot overheidsprojecten. Door als onderaannemer te werken, kunnen zij indirect betrokken blijven bij publieke projecten. Deze constructie vereist wel aanpassing van de commerciële strategie en netwerkopbouw.

Welke voordelen biedt detachering voor biologen die getroffen zijn door de DBA-wet?

Detachering via een gespecialiseerd bureau geeft biologen directe toegang tot overheidsprojecten zonder DBA-risico’s. Opdrachtgevers werken graag samen met detacheringsbureaus omdat deze constructie juridisch veilig is en administratieve lasten vermindert.

Biologen behouden hun professionele flexibiliteit doordat detachering opdrachtgericht werkt. Elk project heeft een duidelijke start- en einddatum, waarna nieuwe kansen kunnen worden opgepakt. Deze werkwijze lijkt sterk op de traditionele zzp-aanpak, maar voldoet aan alle wettelijke eisen.

De administratieve ondersteuning is een belangrijk voordeel van detachering. Wij regelen contracten, facturatie en arbeidsvoorwaarden, zodat biologen zich kunnen concentreren op hun vakinhoudelijke werk. Dit bespaart tijd en vermindert juridische risico’s aanzienlijk.

Gedetacheerde biologen ontvangen inlenersbeloning volgens de voorwaarden van de opdrachtgever. Dit betekent vaak een vergelijkbaar salaris als vaste medewerkers in soortgelijke functies, inclusief reiskostenvergoeding en vakantiedagen. De financiële voorwaarden zijn daarmee transparant en eerlijk.

Door onze sectorspecialisatie begrijpen wij de specifieke eisen en cultuur van overheidsorganisaties in de milieu- en ecologiesector. Deze kennis helpt bij het realiseren van succesvolle plaatsingen waarbij zowel biologen als opdrachtgevers tevreden zijn met de samenwerking.

Voor biologen die hun carrière willen voortzetten in betekenisvolle overheidsprojecten, biedt detachering de ideale oplossing. Het combineert professionele vrijheid met juridische zekerheid, terwijl de mogelijkheid blijft bestaan om expertise in te zetten voor belangrijke maatschappelijke opgaven. Biologen kunnen hun passie voor natuurbescherming en milieuzorg blijven uitoefenen, ondanks de beperkingen van de DBA-wet.

Bent u als bioloog getroffen door de DBA-wet en zoekt u naar mogelijkheden om weer te werken aan overheidsprojecten? Bekijk onze actuele opdrachten of lees meer over hoe wij biologen en ecologen begeleiden naar passende detacheringsplaatsingen.

Frequently Asked Questions

Hoe lang duurt het gemiddeld voordat ik als gedetacheerde bioloog een nieuwe opdracht vind?

De doorlooptijd varieert afhankelijk van uw specialisatie en de beschikbare opdrachten, maar gemiddeld duurt het 2-6 weken om een passende detacheringsopdracht te vinden. Biologen met ervaring in vergunningverlening of natuuronderzoek vinden vaak sneller een nieuwe plaatsing dan zeer gespecialiseerde profielen. Wij adviseren om tijdig contact op te nemen zodat we kunnen anticiperen op uw beschikbaarheid.

Wat zijn de kosten van detachering en hoeveel hou ik netto over vergeleken met mijn zzp-inkomsten?

Bij detachering betaalt u geen detacheringskosten - deze worden gedragen door de opdrachtgever. Uw netto-inkomen ligt vaak 10-20% lager dan als zzp'er, maar u heeft wel zekerheid van vakantiegeld, ziekteverzuim en pensioenopbouw. Bovendien vervallen zzp-kosten zoals accountant, verzekeringen en administratie, waardoor het verschil in de praktijk vaak kleiner uitvalt.

Kan ik tijdens een detacheringsopdracht nog steeds andere projecten als zzp'er uitvoeren?

Ja, hybride werken is mogelijk mits er geen concurrentie of belangenverstrengeling ontstaat met uw detacheringsopdracht. U moet wel transparant zijn over uw nevenwerkzaamheden en toestemming vragen aan zowel het detacheringsbureau als de opdrachtgever. Veel biologen combineren bijvoorbeeld overheidsdetachering met private advieswerk of onderwijs.

Wat gebeurt er als een detacheringsopdracht vroegtijdig wordt beëindigd?

Bij vroegtijdige beëindiging gelden de reguliere opzegtermijnen uit uw tijdelijke arbeidscontract, meestal 1 maand. Gespecialiseerde detacheringsbureaus hebben vaak een pipeline van nieuwe opdrachten beschikbaar om de overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen. U behoudt recht op WW-uitkering indien er geen direct vervolgproject beschikbaar is.

Hoe zit het met mijn professionele ontwikkeling en netwerk tijdens detachering?

Detachering biedt juist uitstekende mogelijkheden voor professionele groei doordat u werkt binnen verschillende overheidsorganisaties en projecten. U bouwt een breed netwerk op en krijgt inzicht in diverse werkwijzen en systemen. Veel detacheringsbureaus bieden ook trainingen en certificeringen aan om uw marktwaarde te verhogen.

Zijn er specifieke overheidsorganisaties die meer open staan voor gedetacheerde biologen?

Provincies, waterschappen en grote gemeenten werken het meest actief met detacheringsbureaus voor biologische expertise. Deze organisaties hebben vaak structurele behoefte aan flexibele capaciteit voor seizoensgebonden projecten zoals broedvogelonderzoek of vergunningpieken. Rijksinstellingen zoals RWS en provinciale omgevingsdiensten bieden ook regelmatig detacheringsmogelijkheden.